• Hezur, muskulu eta zati bigunei erasaten dieten tumore oso agresiboen diagnostikoa, tratamendua eta pronostikoa hobetzea da helburua

• Itziar Astigarraga, Euskadiko eta Nafarroako Pediatria Elkarteko lehendakaria, Gurutzetako Ospitaleko Pediatria burua eta Biocruces Institutuko haur minbiziari buruzko ikerketa taldeko arduraduna, izango da azterlan honen buru

Juneren Hegoak Elkarteak eta Euskal Herriko Pediatria Elkarteak June Sánchez Tolaretxipi III. Beka eman diote Itziar Astigarraga doktore eta ikertzaileari, Gurutzetako Ospitaleko Pediatriako buru eta Biocruces Institutuko haurren minbiziari buruzko ikerketa-taldearen arduradun. Ekimen honen helburua da haur-onkologiako ikerketa-proiektu bati finantza-laguntza ematea, diziplina horrekin lotutako edozein arlotan, paziente-talde horren diagnostikoa, jarraipena eta tratamendua hobetzen laguntzeko.

Gaur egun, Juneren Hegoak elkarteak laguntza-sare bat sortzen du ahultasun-egoeran dauden eta gaixotasunei, dibertsitate funtzionaleko egoerei eta/edo adingabeen dolu-egoerei aurre egiten ari diren Gipuzkoako familientzat, eta haien bizi-kalitatea hobetzen lagunduko duten aukera batzuk eskaintzen ditu. Halaber, bere misio bera duten beste erakunde batzuekin lan egiten du, eta irmo sinesten du haurren gaixotasunen aurkako ikerketaren bidezko borrokan.

Elkarte honen arima eta jatorria June txikia da, 2013an neuroblastoma baten ondorioz hil zena. Haurtzaroan ohikoena den garezurretik kanpoko tumore solidoa da, portaera-espektro zabalarekin, berezko erregresiotik eta tumore onbera bereizketatik tumore metastasiko oso oldarkor eta hilkortasun handikoekin. Beraz, beka hau sortzeak helburu bikoitza du: June omentzea eta gogoratzea, eta haur-minbiziaren ikerketari laguntzea, hura pairatzen duten haurren eta haien familien bizitza hobetzeko; horrela, elkartearen hiru helburu nagusietako bigarrena betetzen da, hau da, haurren gaixotasunen aurka borrokatzea (lehenengoa familiei laguntzea eta aholkuak ematea da, eta hirugarrena, oro har, haurren gaixotasunen errealitatea gizarteratzea).

Itziar Astigarraga ikertzaileak aurkeztutako proiektua, sarkoma pediatrikoen diagnostikoa, pronostikoa eta tratamendua hobetzeko balio duen erantzun immune antikumoralaren aldaerak eta ligando erregulatzaileak aztertzen dituena, bi erakundeek aukeratu dute eta 2022an garatuko da. Azpimarratzekoa da ikerlari hori izan zela June Sánchez Tolaretxipi II Bekaren irabazlea, duela bi urte infektatzaile larriei buruzko azterketa bat egin ahal izan zuena.

Tumore oso agresiboen diagnostikoa, tratamendua eta pronostikoa hobetzea

Horixe da azterlan honen helburua, eta hala azpimarratzen du Itziar Astigarragak: “sarkomak oso tumore oldarkorrak dira, eta haien biziraupena ez da ia hobetu azken urteotan. Horregatik, beharrezkoa da tresna berrien bilaketa ikertzea, hezur, muskulu eta zati bigunei erasaten dieten tumore mota horren diagnostikoa, tratamendua eta pronostikoa hobetzeko. Onkologia pediatrikoko taldean, hezurretako sarkomen karakterizazio molekularra ikertzen ari gara, baina ikerketa beste sarkoma mota batzuetara zabaldu nahi dugu, eta emaitza berritzaile batzuen interpretazioan aurrera egin”.

“Panel genikoen azterketetan (NGS) oraindik esanahi ezezaguna duten aldaerak detektatzen dira, eta, beraz, beharrezkoa da ikertzea ea garrantzitsuak izan daitezkeen sarkoma motak hobeto bereizteko, ea pronostiko gisa funtzionatzen duten edo farmako berrien garapena errazten duten dianak izan daitezkeen. Era berean, erantzun immunean duten papera aztertuko da, sarkomen garapena geldiaraztea lortzen ez duten defentsen mekanismoetako akatsak ezagutzeko. Beraz, doitasun-medikuntzako proiektu bat da, paziente horien diagnostikoa eta tratamendua hobetzeko tresna berriak garatu nahi dituena”.

Ikerketan inbertitzearen garrantzia

Euskal Herriko Pediatria Elkarteak eta Juneren Hegoak elkarteaak gure gizartean ikerkuntzak duen garrantzia azpimarratzen dute, baita ikertzaile-taldeentzat dauden benetako zailtasunak ere. Juneren Hegoak elkarteak honako hau adierazi du: “Egungo egoera hain zaila izanik ere, ahalegin bat egin nahi izan dugu, ekimen honen hirugarren edizio bat bultzatuz, aurreko edizioekin bat datorren ekarpen ekonomiko batekin. Pandemiak ikerketa-proiektuak abian jartzeko eta garatzeko sortzen dituen zailtasunak kontuan hartuta, beharrezko ekintza dela uste dugu. Uste dugu ikerketarik gabe ez dagoela itxaropenik, eta itxaropenik gabe ez dagoela etorkizunik. Aurten 3.000 €-ko ekarpena egin du Juneren Hegoak elkarteak.